کریس مک گراث/گتی ایماژ
دادستانهای منطقه خرسون در جنوب اوکراین تحقیقات جنایات جنگی را در مورد سربازان روسی که ظاهراً یک روزنامهنگار اوکراینی را اواخر چهارشنبه کشته بودند، آغاز کردند.
بوگدان بیتیک در حالی که بر روی پل آنتونیوکا، گذرگاه اصلی رودخانه دنیپرو، در نزدیکی خرسون بود، کشته شد. اعتقاد بر این است که نیروهای روسی در پاییز گذشته هنگام عقب نشینی به سمت کرانه شرقی خرسون، آن را تا حدی منهدم کردند.
جسد بیتیک برای چند ساعت روی پل باقی ماند، زیرا امدادگران گفتند که نزدیک شدن به آن بسیار خطرناک است. او اولین روزنامه نگار غیرنظامی است که در سال جاری در اوکراین در حین کار کشته شده است.
بیتیک به عنوان مترجم برای یک خبرنگار ایتالیایی به نام کورادو زونینو کار می کرد که او نیز مورد اصابت گلوله قرار گرفت، اما پس از گیرکردن یک گلوله در جلیقه ضد گلوله او جان سالم به در برد.
روزنامه ایتالیایی La Repubblica، کارفرمای آنها، میگوید که هر دو روزنامهنگار مورد هدف تکتیراندازان روسی قرار گرفتهاند که از پل در برابر یک ضد حمله احتمالی اوکراین دفاع میکنند. خرسون، اگرچه در نوامبر گذشته توسط نیروهای اوکراینی بازپس گرفته شد، همچنان شاهد درگیری های شدید است، زیرا نیروهای روسی ساحل شرقی رودخانه را اشغال کرده و توپخانه و مهمات دیگر را در شهر قرار می دهند. هزاران نفر از ساکنان این شهر در ماه های اخیر فرار کرده اند.
زونینو در صحبت با روزنامه گفت که او و بیتیک هر دو جلیقه هایی پوشیده بودند که به وضوح آنها را به عنوان مطبوعات معرفی می کرد. با این حال، فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران چندین مورد از خبرنگارانی را شناسایی کرده است که در اوکراین و جاهای دیگر بهعنوان روزنامهنگار کشته شدهاند، علیرغم اینکه نقض کنوانسیون ژنو است.
دیمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین در تلویزیون ایتالیا گفت: «روسها اهمیتی نمیدهند که شما روسی، ایتالیایی یا اوکراینی هستید، آنها به سادگی شلیک میکنند».
محدودیت های روزنامه نگاری در اوکراین
این حادثه سیستم جدید اعتباربخشی مطبوعات را که ارتش اوکراین در حالی که جنگ تمام عیار وارد دومین سال خود شده است، اجرا کرده است.
از ماه مارس، اوکراین تمام مناطق کشور را به عنوان “مناطق قرمز و زرد” ویژه تعیین کرده است که خبرنگاران یا از بازدید از آنها منع شده اند یا باید افسران نظامی که می توانند در روند گزارش مداخله کنند، همراه شوند.
از ماه مه، ارتش اوکراین همچنین از همه روزنامهنگاران میخواهد که هر شش ماه یک بار برای اجازه کار مجدد درخواست کنند، با معیارهای نامشخص برای اینکه چه کسی رد یا تایید میشود.
این امر باعث شده است که هم رسانه های خارجی و هم داخلی که جنگ را پوشش می دهند، نگرانی های آزادی مطبوعات را مطرح کنند. موسسه مستقل اطلاعات جمعی اوکراین پیشنهاد کرده است که ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، یک رابط بین ارتش و رسانه ها ایجاد کند تا شفافیت بیشتر را تشویق کند و همچنین خبرنگاران، سربازان و غیرنظامیان را از خطر دور نگه دارد.
مجوزهای دامن زدن
خبر مرگ بیتیک جامعه فشرده روزنامه نگاران اوکراینی را تکان داد که به خبرنگاران خارجی در هنگام گزارش دادن به اوکراین کمک می کنند.
بر اساس مطالعهای در سال ۲۰۱۹ از مرکز گزارشهای جهانی، «تعیینکنندگان» که اغلب این روزنامهنگاران محلی شناخته میشوند، اکثراً میگویند که کارشان خطرناکتر از خبرنگارانی است که آنها را استخدام میکنند.
مرکز ارتباطات استراتژیک اوکراین متوجه شد که زونینو به مقامات محلی اطلاع نداده بود که در منطقه خرسون کار می کند و سربازان اوکراینی را در ایست های بازرسی که فریاد می زدند “خطر آقا!”
“ایتالیایی [Zunino] خودش در حالی که در بیمارستان دراز کشیده بود به من گفت که فیکس کننده اوست [Bitik] دمیترو پلتنچوک، سخنگوی ارتش اوکراین گفت که حتی هیچ مجوز مطبوعاتی هم نداشت.
در همین حال، منابع نظامی به IMI گفتند که Bitik در زمان مرگ جلیقه ضد گلوله به تن نداشت، حتی اگر زونینو بود. ارتش اوکراین از همه خبرنگاران میخواهد که از زره محافظ به عنوان شرط اعتبار خود استفاده کنند.
زونینو روز پنجشنبه در مراسم ترحیم در لا رپابلیکا نوشت: “بوگدان یک دوست عالی و یک روزنامه نگار ارزشمند بود.” بیتیک یک پسر و همسر به جا می گذارد.